



Art nouveau en art deco in Duitsland, Frankrijk en België

Tussen 1890 en 1910 was overal in Europa een ongekende vernieuwingsdrang te zien op het gebied van architectuur en beeldende kunst. Als een reactie op de negatieve uitwassen van de industriële revolutie probeerden kunstenaars en architecten een bijdrage te leveren aan een nieuwe, ‘betere’ maatschappij. Daarbij werd veel aandacht geschonken aan het zoeken naar originaliteit en het experimenteren met nieuwe technieken en materialen. Deze vernieuwingsbeweging kreeg vele namen: art nouveau in Frankrijk en België, jugendstil in Duitsland, Secession in Oostenrijk en nieuwe kunst in Nederland. Tijdens deze reis doen we enkele belangrijke avant-gardecentra aan, waar de art nouveau tot bloei is gekomen. Onze bezoeken aan architectenwoningen en musea maken de achtergronden en verscheidenheid van deze culturele vernieuwingsbeweging aanschouwelijk. Hoewel art nouveau en art deco de rode draad van deze reis vormen, hebben we natuurlijk ook oog voor het stedenschoon uit andere perioden en is er tijd om zelf op verkenning te gaan.
dag 1, di 14-04
Bijtijds vertrek uit Utrecht voor de rit per touringcar naar Dortmund. Na een jugendstilrondleiding in het industriecomplex Zeche Zollern II/IV en een lichte lunch aldaar bezichtigen we de jugendstilvilla Hohenhof in Hagen, gebouwd door Henry Van de Velde in opdracht van kunstmecenas Karl Ernst Osthaus. De hele villa, inclusief kunstwerken en meubels, is in deze stijl. Eén overnachting in Koblenz en gezamenlijk diner in een lokaal restaurant.
dag 2, wo 15-04
We beginnen de dag met een korte wandeling naar Deutsches Eck, waar Moezel en Rijn samenvloeien. Eenmaal in Wiesbaden bewonderen we de jugendstilcollectie van Ferdinand Wolfgang Neess, die uit meer dan 500 kunstvoorwerpen bestaat. Er is tijd voor een lunch op eigen gelegenheid in de oude binnenstad, voordat we doorrijden naar onze volgende pleisterplaats Darmstadt. De Mathildenhöhe is een kunstenaarscentrum dat mogelijk werd gemaakt door het mecenaat van groothertog Ernst Ludwig von Hessen. Bekende architecten als Josef Maria Olbrich en Peter Behrens en ook beeldend kunstenaars werkten hier eendrachtig aan de tentoonstelling ‘Ein Dokument deutscher Kunst'. Het Gesamtkunstwerk bestaat uit de museumcollectie in het tentoonstellingsgebouw, architectenhuizen en de Hochzeitsturm. Dat alles in een fraai park met sculpturen.
dag 3, do 16-04
Op de afdeling jugendstilkunst van het Hessisches Landesmuseum te Darmstadt ontdekken we kunstvoorwerpen, textiel en meubels van alle grote namen uit Europa – een uitstekend overzicht van deze boeiende kunststroming! Na een vroege lunch vertrekken we naar het Franse Nancy voor twee overnachtingen.
dag 4, vr 17-04
Nancy, de oude hoofdstad van Lotharingen, was rond 1900 een belangrijk centrum van art-nouveaukunst. We komen bekende namen tegen als Emile Gallé, Louis Majorelle en Daum. Het Musée de l'École de Nancy is gewijd aan de art-nouveauschool van deze stad. Vlakbij ontdekken we de Villa Majorelle, een toonbeeld van de architectonische kunsten van de École. We wandelen door het historisch centrum rond de Place Stanislas en bewonderen de grote collectie Daum-glas in het Musée des Beaux-Arts. Ook de rest van de collectie is de moeite waard, met werken van onder anderen Rubens, Brueghel de Jongere, Delacroix, Monet en Picasso! De avond is ter vrije besteding.
dag 5, za 18-04
Onze laatste pleisterplaats is Brussel, dat rond 1900 gold als een van de grote art-nouveaumetropolen van Europa. Hier verblijven we de laatste twee nachten. Alvorens naar ons hotel te gaan, bezoeken we het huis van het echtpaar Van Buuren in een voor Brussel ongebruikelijk voorbeeld van de Amsterdamse School. Binnen ontdekken we het originele interieur in prachtige, warme art-decostijl. Er is ook tijd voor een verkenning van de mooie terrastuinen. ’s Avonds gezamenlijk diner bij de Ultieme Hallucinatie, met prachtige art-nouveauelementen.
dag 6, zo 19-04
Deze ochtend richten we ons op Victor Horta, de bekendste art-nouveauarchitect van België. We bezichtigen zijn woonhuis en het Hôtel Solvay, een van zijn opmerkelijkste creaties uit de creatiefste periode van zijn leven. Tijdens een wandeling zien we nog enkele andere fraaie art-nouveauparels, waaronder het Ciamberlanihuis van de hand van Paul Hankar, het voormalige woonhuis van architect Georges Delcoigne, en Victor Horta’s Huis Tassel. In de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in het Jubelpark staat het door Victor Horta ontworpen meubilair voor de winkel van edelsmid-juwelier Wolfers opgesteld, met objecten die ooit in de winkel stonden en ontwerpen van Wolfers’ hand. We bekijken ook de onlangs geopende zalen met sierkunsten uit de negentiende eeuw en met Belgische art nouveau en art deco.
dag 7, ma 20-04
In het Hotel van Eetvelde bewonderen we onder andere het bureau dat Victor Horta speciaal voor het kantoor van de heer des huizes ontwierp. Dit verdween in 1925 en werd in 2025 door uw reisleider Frederik Erens zelf teruggevonden. Het staat nu na honderd jaar weer op zijn oorspronkelijke plaats. Via de met wit marmer beklede gevel van Palais Stoclet - een fraaie villa met een markante beeldengroep op de toren - rijden we naar Antwerpen. In de wijk Zurenborg zien we aan de Cogels-Osylei een bonte mix van Belgische architectuur uit de periode rond 1900. We besluiten de reis met een gezamenlijke afscheidslunch. In de namiddag arriveren we weer in Utrecht.
Vervoer
De rondreis wordt uitgevoerd met een comfortabele touringcar die rijdt onder strikte naleving van het Rijtijdenbesluit en in het bezit is van een ISO 9001-certificering met een ANVR-Veiligheidsdocument of gelijk daaraan. We werken voor onze inschrijfreizen uitsluitend samen met touringcarbedrijven die tevens in het bezit zijn van het ISO 14001-certificaat voor milieumanagement.
De touringcar vertrekt vanaf Utrecht (vlak bij het Centraal Station). De deelnemers ontvangen t.z.t. nadere informatie over de opstapplek.
Hotels
overnachtingsplaatsen: Koblenz (1 nacht) - Darmstadt (1 nacht) - Nancy (2 nachten) - Brussel (2 nachten)
We gaan uit van goede, centraal gelegen driesterrenhotels in de eerste drie steden en een viersterrenhotel in Brussel. Het hotel in Koblenz ligt in de Altstadt, op loopafstand van de Balduinbrücke en Deutsches Eck. In Darmstadt overnachten we in een goed middenklassehotel. Het hotel in Nancy kozen we vanwege de gunstige ligging aan de rand van het centrum. In Brussel verblijven we in een zeer goed hotel vlakbij het Koninklijk Paleis.
Alle kamers beschikken over eigen sanitaire voorzieningen. Het kan zijn dat de douche zich in de badkuip bevindt.
Mogelijk is kofferservice niet beschikbaar en moet u zelf uw bagage van de bus naar het hotel dragen. We raden een koffer met wieltjes aan.
Maaltijden
Op deze reis zijn 2 lunches en 5 diners inbegrepen bij de reissom. Deze vinden plaats in lokale restaurants. Voor de lunches op eigen gelegenheid wordt voldoende tijd inger
Audiosysteem
Tijdens de reis wordt gebruikgemaakt van een audiosysteem. De reisleiding of gids spreekt rechtstreeks in een microfoontje en u hoort de uitleg door uw headset. Indien u een gehoorapparaat heeft, kunnen wij kosteloos een daarop afgestemde headset voor u regelen. Deze wens kunt u bij boeking aangeven. Deze headset is voor het rechteroor bestemd. Heeft u er een nodig die ook voor het linkeroor geschikt is, dan verzoeken we u vriendelijk dit nadrukkelijk aan te geven.
Zwaarte van de reis
Onze reisprogramma’s zijn doorgaans goed gevuld en bieden beperkte vrije tijd. Daarom zijn onze reizen relatief intensief. Het is noodzakelijk dat u over een goede conditie beschikt en goed ter been bent. Zo niet, dan bemoeilijkt dit een soepel verloop van de reis, wat zowel voor u als voor uw medereizigers vervelend is.
Indien tijdens de reis blijkt dat een reiziger niet over de juiste conditie beschikt, kan hem/haar deelname aan (een deel van) het programma worden ontzegd. Indien u eraan twijfelt of deze reis voor u geschikt is, verzoeken we u telefonisch contact met Labrys Reizen op te nemen. We zullen dan samen de mogelijkheid van uw deelname bespreken met het oog op uw lichamelijke conditie en de specifieke zwaarte van de reis.
Gezondheid
Over het algemeen is het kraanwater in Duitsland, Frankrijk en België van goede kwaliteit en kan het veilig worden gedronken. Bij twijfel, of als er bij een kraan een bordje met het opschrift ‘geen drinkwater’ is aangebracht, kan water uit flessen worden gebruikt, dat overal verkrijgbaar is.
Elke dag worden bezienswaardigheden te voet bereikt. U dient met gemak en in een redelijk tempo over oneffen terrein met hoogteverschillen te kunnen lopen.
Het gebruik van een rolstoel of een rollator is op onze reizen niet toegestaan.
Reisperiode
April is een zeer geschikte periode voor een cultuurreis door deze streken. Het weer kan al goed zijn, maar de zomerhitte en -drukte is nog niet begonnen. We rekenen op een gemiddelde maximumtemperatuur van 14 ºC. Er zijn behoorlijke afwijkingen mogelijk van deze statistische waarden.
Grensdocumenten
Voor reizen binnen Europa dient uw Nederlandse paspoort of identiteitskaart geldig te zijn tot en met de datum van terugkeer.
Geld
Duitsland, Frankrijk en België maken deel uit van de EMU; u kunt dus overal met euro’s terecht. Pinautomaten zijn op de meeste plaatsen aanwezig. Tevens kunt u in veel winkels en hotels met de gangbare creditcards betalen.
Entrees
De entrees en gidskosten conform het programma zijn bij de reissom inbegrepen.
Inschrijving
U kunt zich voor deze reis aanmelden middels het inschrijfformulier op onze website. Na inschrijving ontvangt u van Labrys Reizen een boekingsbevestiging en een factuur, waarop de betalingstermijnen staan gespecificeerd. U krijgt bericht zodra het minimumaantal deelnemers is bereikt en de reis kan doorgaan. Indien een reis vanwege een te gering aantal deelnemers geen doorgang kan vinden, melden we u dat uiterlijk 4 weken vóór vertrek. Circa 2 weken vóór vertrek ontvangt u de reisbescheiden, waaronder een deelnemerslijst, een hotellijst en praktische informatie.
CO2-reductie
Labrys Reizen investeert een bedrag per groepsreis in duurzame projecten die tot CO2-reductie leiden. Meer informatie vindt u hier.
Tussen 1890 en 1910 was overal in Europa een ongekende vernieuwingsdrang te zien op het gebied van architectuur en beeldende kunst. Als een reactie op de negatieve uitwassen van de industriële revolutie probeerden kunstenaars en architecten een bijdrage te leveren aan een nieuwe, ‘betere’ maatschappij. Daarbij werd veel aandacht geschonken aan het zoeken naar originaliteit en het experimenteren met nieuwe technieken en materialen. Deze vernieuwingsbeweging kreeg vele namen: art nouveau in Frankrijk en België, jugendstil in Duitsland, Secession in Oostenrijk en nieuwe kunst in Nederland. Tijdens deze reis doen we enkele belangrijke avant-gardecentra aan, waar de art nouveau tot bloei is gekomen. Onze bezoeken aan architectenwoningen en musea maken de achtergronden en verscheidenheid van deze culturele vernieuwingsbeweging aanschouwelijk. Hoewel art nouveau en art deco de rode draad van deze reis vormen, hebben we natuurlijk ook oog voor het stedenschoon uit andere perioden en is er tijd om zelf op verkenning te gaan.

dag 1, di 14-04
Bijtijds vertrek uit Utrecht voor de rit per touringcar naar Dortmund. Na een jugendstilrondleiding in het industriecomplex Zeche Zollern II/IV en een lichte lunch aldaar bezichtigen we de jugendstilvilla Hohenhof in Hagen, gebouwd door Henry Van de Velde in opdracht van kunstmecenas Karl Ernst Osthaus. De hele villa, inclusief kunstwerken en meubels, is in deze stijl. Eén overnachting in Koblenz en gezamenlijk diner in een lokaal restaurant.
dag 2, wo 15-04
We beginnen de dag met een korte wandeling naar Deutsches Eck, waar Moezel en Rijn samenvloeien. Eenmaal in Wiesbaden bewonderen we de jugendstilcollectie van Ferdinand Wolfgang Neess, die uit meer dan 500 kunstvoorwerpen bestaat. Er is tijd voor een lunch op eigen gelegenheid in de oude binnenstad, voordat we doorrijden naar onze volgende pleisterplaats Darmstadt. De Mathildenhöhe is een kunstenaarscentrum dat mogelijk werd gemaakt door het mecenaat van groothertog Ernst Ludwig von Hessen. Bekende architecten als Josef Maria Olbrich en Peter Behrens en ook beeldend kunstenaars werkten hier eendrachtig aan de tentoonstelling ‘Ein Dokument deutscher Kunst'. Het Gesamtkunstwerk bestaat uit de museumcollectie in het tentoonstellingsgebouw, architectenhuizen en de Hochzeitsturm. Dat alles in een fraai park met sculpturen.
dag 3, do 16-04
Op de afdeling jugendstilkunst van het Hessisches Landesmuseum te Darmstadt ontdekken we kunstvoorwerpen, textiel en meubels van alle grote namen uit Europa – een uitstekend overzicht van deze boeiende kunststroming! Na een vroege lunch vertrekken we naar het Franse Nancy voor twee overnachtingen.
dag 4, vr 17-04
Nancy, de oude hoofdstad van Lotharingen, was rond 1900 een belangrijk centrum van art-nouveaukunst. We komen bekende namen tegen als Emile Gallé, Louis Majorelle en Daum. Het Musée de l'École de Nancy is gewijd aan de art-nouveauschool van deze stad. Vlakbij ontdekken we de Villa Majorelle, een toonbeeld van de architectonische kunsten van de École. We wandelen door het historisch centrum rond de Place Stanislas en bewonderen de grote collectie Daum-glas in het Musée des Beaux-Arts. Ook de rest van de collectie is de moeite waard, met werken van onder anderen Rubens, Brueghel de Jongere, Delacroix, Monet en Picasso! De avond is ter vrije besteding.
dag 5, za 18-04
Onze laatste pleisterplaats is Brussel, dat rond 1900 gold als een van de grote art-nouveaumetropolen van Europa. Hier verblijven we de laatste twee nachten. Alvorens naar ons hotel te gaan, bezoeken we het huis van het echtpaar Van Buuren in een voor Brussel ongebruikelijk voorbeeld van de Amsterdamse School. Binnen ontdekken we het originele interieur in prachtige, warme art-decostijl. Er is ook tijd voor een verkenning van de mooie terrastuinen. ’s Avonds gezamenlijk diner bij de Ultieme Hallucinatie, met prachtige art-nouveauelementen.
dag 6, zo 19-04
Deze ochtend richten we ons op Victor Horta, de bekendste art-nouveauarchitect van België. We bezichtigen zijn woonhuis en het Hôtel Solvay, een van zijn opmerkelijkste creaties uit de creatiefste periode van zijn leven. Tijdens een wandeling zien we nog enkele andere fraaie art-nouveauparels, waaronder het Ciamberlanihuis van de hand van Paul Hankar, het voormalige woonhuis van architect Georges Delcoigne, en Victor Horta’s Huis Tassel. In de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in het Jubelpark staat het door Victor Horta ontworpen meubilair voor de winkel van edelsmid-juwelier Wolfers opgesteld, met objecten die ooit in de winkel stonden en ontwerpen van Wolfers’ hand. We bekijken ook de onlangs geopende zalen met sierkunsten uit de negentiende eeuw en met Belgische art nouveau en art deco.
dag 7, ma 20-04
In het Hotel van Eetvelde bewonderen we onder andere het bureau dat Victor Horta speciaal voor het kantoor van de heer des huizes ontwierp. Dit verdween in 1925 en werd in 2025 door uw reisleider Frederik Erens zelf teruggevonden. Het staat nu na honderd jaar weer op zijn oorspronkelijke plaats. Via de met wit marmer beklede gevel van Palais Stoclet - een fraaie villa met een markante beeldengroep op de toren - rijden we naar Antwerpen. In de wijk Zurenborg zien we aan de Cogels-Osylei een bonte mix van Belgische architectuur uit de periode rond 1900. We besluiten de reis met een gezamenlijke afscheidslunch. In de namiddag arriveren we weer in Utrecht.

Vervoer
De rondreis wordt uitgevoerd met een comfortabele touringcar die rijdt onder strikte naleving van het Rijtijdenbesluit en in het bezit is van een ISO 9001-certificering met een ANVR-Veiligheidsdocument of gelijk daaraan. We werken voor onze inschrijfreizen uitsluitend samen met touringcarbedrijven die tevens in het bezit zijn van het ISO 14001-certificaat voor milieumanagement.
De touringcar vertrekt vanaf Utrecht (vlak bij het Centraal Station). De deelnemers ontvangen t.z.t. nadere informatie over de opstapplek.
Hotels
overnachtingsplaatsen: Koblenz (1 nacht) - Darmstadt (1 nacht) - Nancy (2 nachten) - Brussel (2 nachten)
We gaan uit van goede, centraal gelegen driesterrenhotels in de eerste drie steden en een viersterrenhotel in Brussel. Het hotel in Koblenz ligt in de Altstadt, op loopafstand van de Balduinbrücke en Deutsches Eck. In Darmstadt overnachten we in een goed middenklassehotel. Het hotel in Nancy kozen we vanwege de gunstige ligging aan de rand van het centrum. In Brussel verblijven we in een zeer goed hotel vlakbij het Koninklijk Paleis.
Alle kamers beschikken over eigen sanitaire voorzieningen. Het kan zijn dat de douche zich in de badkuip bevindt.
Mogelijk is kofferservice niet beschikbaar en moet u zelf uw bagage van de bus naar het hotel dragen. We raden een koffer met wieltjes aan.
Maaltijden
Op deze reis zijn 2 lunches en 5 diners inbegrepen bij de reissom. Deze vinden plaats in lokale restaurants. Voor de lunches op eigen gelegenheid wordt voldoende tijd inger

Audiosysteem
Tijdens de reis wordt gebruikgemaakt van een audiosysteem. De reisleiding of gids spreekt rechtstreeks in een microfoontje en u hoort de uitleg door uw headset. Indien u een gehoorapparaat heeft, kunnen wij kosteloos een daarop afgestemde headset voor u regelen. Deze wens kunt u bij boeking aangeven. Deze headset is voor het rechteroor bestemd. Heeft u er een nodig die ook voor het linkeroor geschikt is, dan verzoeken we u vriendelijk dit nadrukkelijk aan te geven.
Zwaarte van de reis
Onze reisprogramma’s zijn doorgaans goed gevuld en bieden beperkte vrije tijd. Daarom zijn onze reizen relatief intensief. Het is noodzakelijk dat u over een goede conditie beschikt en goed ter been bent. Zo niet, dan bemoeilijkt dit een soepel verloop van de reis, wat zowel voor u als voor uw medereizigers vervelend is.
Indien tijdens de reis blijkt dat een reiziger niet over de juiste conditie beschikt, kan hem/haar deelname aan (een deel van) het programma worden ontzegd. Indien u eraan twijfelt of deze reis voor u geschikt is, verzoeken we u telefonisch contact met Labrys Reizen op te nemen. We zullen dan samen de mogelijkheid van uw deelname bespreken met het oog op uw lichamelijke conditie en de specifieke zwaarte van de reis.
Gezondheid
Over het algemeen is het kraanwater in Duitsland, Frankrijk en België van goede kwaliteit en kan het veilig worden gedronken. Bij twijfel, of als er bij een kraan een bordje met het opschrift ‘geen drinkwater’ is aangebracht, kan water uit flessen worden gebruikt, dat overal verkrijgbaar is.
Elke dag worden bezienswaardigheden te voet bereikt. U dient met gemak en in een redelijk tempo over oneffen terrein met hoogteverschillen te kunnen lopen.
Het gebruik van een rolstoel of een rollator is op onze reizen niet toegestaan.
Reisperiode
April is een zeer geschikte periode voor een cultuurreis door deze streken. Het weer kan al goed zijn, maar de zomerhitte en -drukte is nog niet begonnen. We rekenen op een gemiddelde maximumtemperatuur van 14 ºC. Er zijn behoorlijke afwijkingen mogelijk van deze statistische waarden.
Grensdocumenten
Voor reizen binnen Europa dient uw Nederlandse paspoort of identiteitskaart geldig te zijn tot en met de datum van terugkeer.
Geld
Duitsland, Frankrijk en België maken deel uit van de EMU; u kunt dus overal met euro’s terecht. Pinautomaten zijn op de meeste plaatsen aanwezig. Tevens kunt u in veel winkels en hotels met de gangbare creditcards betalen.
Entrees
De entrees en gidskosten conform het programma zijn bij de reissom inbegrepen.
Inschrijving
U kunt zich voor deze reis aanmelden middels het inschrijfformulier op onze website. Na inschrijving ontvangt u van Labrys Reizen een boekingsbevestiging en een factuur, waarop de betalingstermijnen staan gespecificeerd. U krijgt bericht zodra het minimumaantal deelnemers is bereikt en de reis kan doorgaan. Indien een reis vanwege een te gering aantal deelnemers geen doorgang kan vinden, melden we u dat uiterlijk 4 weken vóór vertrek. Circa 2 weken vóór vertrek ontvangt u de reisbescheiden, waaronder een deelnemerslijst, een hotellijst en praktische informatie.
CO2-reductie
Labrys Reizen investeert een bedrag per groepsreis in duurzame projecten die tot CO2-reductie leiden. Meer informatie vindt u hier.
Reisleiding
De reis zal inhoudelijk worden geleid door drs. Frederik Erens. Waar nodig wordt hij bijgestaan door lokale, Engels- of Nederlandstalige gidsen, soms wellicht in subgroepen.
drs. Frederik Erens

Historicus. Studeerde politieke en Oost-Europese geschiedenis aan de Universiteit Utrecht en specialiseerde zich in twintigste-eeuwse toegepaste kunst en architectuur.
Reisgegevens
7-daagse touringcarreis
14 t/m 20 april 2026
Reissom
t/m 18 november 2025: € 2675,- p.p.
vanaf 19 november 2025: € 2825,- p.p.
toeslag eenpersoonskamer: € 440,- p.p.
NB Indien u indeling op een gedeelde tweepersoonskamer wenst, wordt bij boeking de toeslag eenpersoonskamer in rekening gebracht. Zodra er een medereizig(st)er is om de kamer mee te delen, wordt deze toeslag gecrediteerd. Indien er geen kamergeno(o)t(e) wordt gevonden, wordt de toeslag eenpersoonskamer niet gecrediteerd.
Inclusief
vervoer per touringcar, logies met ontbijt, 2 lunches, 5 diners, reisleiding, lokale gidsen, gebruik audiosysteem, entrees, fooien, investering in CO2-reductie
Exclusief
overige maaltijden, drankjes, verzekeringen, verplichte bijdrage SGR à € 5,- p.p., verplichte bijdrage Calamiteitenfonds à € 2,50 en boekingskosten à € 27,50 per boeking
Aantal deelnemers
minimum: 12 / maximum: 25