Door Die Wende werd de DDR na veertig jaar afscheiding uiteindelijk een onderdeel van de geschiedenis. Van 1949 tot 1989 had de Sovjet-Unie het leven in Oost-Duitsland bepaald. Vooral de zuidelijke streek had zwaar te lijden. Hier werd de DDR gevormd door een hoge bevolkingsdichtheid, zwaar werk, hoge productie, zware milieuverontreiniging, intensief toezicht door de Sovjet-Unie en de STASI en de willekeur van een socialistisch-communistische dictatuur. In deze regio waren twee keer zoveel gevangenissen, speciaal-lagers en tribunalen van de Sovjet-Unie als noordelijker in de DDR. Het verbaast dan ook niet dat hier in het zuiden de ‘Friedliche Revolution’ ontstond.
Tijdens de reis ziet u welke sporen 40 jaar socialisme en communisme hebben achtergelaten. Zichtbare sporen, zoals het bruinkoollandschap in de Wismut en het Bauernkriegspanorama van DDR-staatskunstenaar Werner Tübke, maar ook onzichtbare sporen bij de bewoners uit Oost-Duitsland. Iedere bewoner van toen heeft verhalen te vertellen; sommige verhalen zijn zeer uniek en schrijnend, andere verhalen horen bij de categorie ‘gewone’ verhalen zoals die in een dictatuur thuishoren. DDR-ervarings-deskundige Anja Fricke neemt u mee langs al deze verhalen. U beleeft de DDR terug van weggeweest.
Reisleiding
Studeerde algemene cultuurwetenschappen. Ze is afkomstig uit de voormalige DDR en woont sinds 2003 in Nederland. Als ervaringsdeskundige verspreidt ze informatie middels lesmodulen, gastlessen, lezingen en begeleiding van reizen. Ze werkt samen met het DDR-museum in Monnickendam en het Duitsland Instituut Amsterdam.
Samenwerking
Labrys Reizen organiseert deze reis in samenwerking met HOVO Utrecht. Het programma van de reis sluit naadloos aan bij de cursus ‘De DDR terug van weggeweest‘. Meer informatie over de cursus vindt u hier. Deelname aan de cursus is niet noodzakelijk voor deelname aan de reis.
De reis verschilt in sommige opzichten van onze andere reizen. We wijzen u erop dat de meeste maaltijden (lunches en diners) en de fooien niet zijn inbegrepen; in samenspraak met u zal de reisleider met alle plezier een goed restaurant reserveren om gezamenlijk te dineren. Bij de reisgegevens staat aangegeven wat op deze reis in- danwel exclusief is.
HOVO
Hoger Onderwijs voor Ouderen (HOVO) is het hoger onderwijs dat specifiek is gericht op de educatie van senioren, met cursussen over kunst, cultuur, filosofie, geschiedenis, psychologie, exacte vakken en meer.
dag 1, di 14-04
Vroeg vertrek vanaf Utrecht Centraal richting Oost-Duitsland. Onderweg zien we in Bad Frankenhausen het Bauernschlachtpanorama van Werner Tübke, één van de belangrijkste schilders in de DDR-periode, aan wie Museum De Fundatie in Zwolle in 2017 een grote tentoonstelling wijdde. Dit monumentale werk is maar liefst 123 meter lang en 14 meter hoog en toont het verloop van Duitse Boerenoorlog in 1524-1525. De boeren en de lage edelen in het Zwarte Woud kwamen onder leiding van Thomas Münzer in opstand tegen het Heilige Roomse Rijk. De opstand eindigde met de Slag bij Frankenhausen. De opstandelingen rekenden op grond van Daniël 7 tevergeefs op hemelse bijstand en boden derhalve geen verzet tegen het vorstelijke leger. Naast het hoofdverhaal over de opstand zijn diverse historische figuren en allegorieën te zien van menselijke angsten, apocalyptische voorstellingen en Bijbelse thema's. In de vroege avond bereiken we ons hotel in Jena, waar we de rest van de reis verblijven. We leren elkaar kennen tijdens een welkomstdiner in het hotel.
dag 2, wo 15-04
In het nabijgelegen plaatsje Apolda vinden we het museum Olle DDR, waar door middel van gebruiksvoorwerpen het leven van alledag in de DDR wordt geschetst. Aansluitend terug naar Jena. Vanaf de 144 meter hoge Jen-Tower krijgen we een goed overzicht van de stad. Er is gelegenheid om te lunchen met uitzicht in het restaurant in de toren. Aansluitend maken we een wandeling door de binnenstad van Jena. Vanaf de toren hebben we al een blik kunnen werpen op de Plattenbauten, de voor de DDR zo kenmerkende bouwstijl om het tekort aan woningen voor de arbeiders aan te pakken. Voor een luchtiger einde van de dag nemen we ook een kijkje bij enkele voorbeelden van Bauhaus-architectuur. Weimar, de geboorteplaats van deze bouwstijl, was niet ver weg en ook in Jena verschenen daardoor enkele prachtige voorbeelden van deze stijl, zoals het Auerbach-huis en het Zuckerkandl-huis.
dag 3, do 16-04
Oost-Duitsland was rijk aan minerale grondstoffen en de Sovjets wisten dit maar al te goed. Veel inwoners van de DDR werkten dan ook in de mijnbouw. Wismut was in de DDR zelfs de grootste leverancier van uranium ter wereld. De sporen van deze intensieve industrie zijn nog altijd goed zichtbaar in het landschap. Het bedrijf bestaat nog steeds, maar werd na de val van de DDR belast met het opruimen van de milieuschade die het al die jaren veroorzaakte. In Ronneburg nemen we een kijkje bij een van deze voormalige mijnen. Een ander belangrijk exportproduct van de DDR was porselein. De stad Kahla was het hart van deze industrie. Op kasteel Leuchtenburg nabij Kahla kunnen we – na een gezamenlijke lunch – meer leren over dit kostbare aardewerk in de Porseleinwereld. Bovendien was deze burcht tijdens de DDR een jeugdherberg en interneringslager, maar ook een ontmoetingsplaats voor de STASI en informanten.
dag 4, vr 17-04
Een volledige dag in Gera. De Gedenkstätte Amthordurchgang herdenkt de slachtoffers van zowel dictatuur van de Nazi’s, als die van de DDR. Als Bezirkshauptstadt was voor de stad een belangrijke rol weggelegd in de aanpak van overlopers en tegenstanders door het Ministerium für Staatssicherheit. We hebben hier de mogelijkheid om met een getuige te praten over deze tijd. 's Middags gaan we op pad met een lokale kunstenaar. In Gera zijn zowel tijdens als na de DDR veel standbeelden geplaatst die op enige wijze refereren aan deze tijd. Een wandeling leidt ons langs diverse van deze beelden.
dag 5, za 18-04
In Chemnitz bezoeken we het Industriemuseum dat focust op de industrie uit de regio. Een belangrijk aandeel daarin vormt natuurlijk de industrie ten tijde van de DDR. Na een gezamenlijke lunch bekijken we de Stadthalle in kenmerkende DDR-architectuur en het nabijgelegen Karl-Marx-Monument. In 1953 werd de stad ter ere van het Karl Marx-jaar hernoemd tot Karl-Marx-Stadt en dit monument moest dat moment bekronen, hoewel het nog tot 1971 zou duren voor het werd onthuld. We sluiten af met een bezoekje aan de Trödelmarkt, een grote markthal waar diverse spullen uit de DDR gekocht kunnen worden.
dag 6, zo 19-04
Nabij Fulda vinden we de NAVO-observatiepost Point Alpha. Deze post keek uit over de Fulda Gap, een strategisch punt ten tijde van de Koude Oorlog. Mocht er daadwerkelijk een oorlog uitbreken, dan was dit de meest logische locatie voor de Sovjets en de bondgenoten uit het Warschaupact om toegang tot de Rijn te krijgen en deze over te kunnen steken. We horen de verhalen van een van de omwonenden over hoe het geweest moet zijn om in die tijd nabij het kamp te wonen. Na de mogelijkheid om te lunchen op het terrein beginnen we aan de terugrit naar Utrecht, waar we in de avond zullen aankomen.
Vervoer
De rondreis wordt uitgevoerd met een moderne, comfortabele touringcar, voorzien van airconditioning, die het ISO 14001-certificaat voor milieumanagement draagt. Onderweg wordt regelmatig gestopt. De touringcar vertrekt vanaf Utrecht (vlak bij het Centraal Station). De deelnemers ontvangen t.z.t. nadere informatie over de opstapplekken.
Vertrek op 14 april is rond 08.00 uur in de morgen. De aankomst in Jena zal omstreeks 19.00 uur zijn. Op de laatste dag vertrekken we om 09.00 uur vanuit Jena, aankomst in Utrecht rond 21.00 ’s avonds.
Hotels en maaltijden
Het verblijf vindt plaats in het historische viersterrenhotel Schwarzer Bär in het centrum van Jena. De eerste avond zal het diner geserveerd worden in het gerenommeerde restaurant van het hotel. De twee inbegrepen lunches vinden plaats in lokale restaurants.
Audiosysteem
Tijdens de reis wordt gebruikgemaakt van een audiosysteem. De reisleidster spreekt rechtstreeks in een microfoontje en u hoort haar door uw headset. Zo kunt u de reisleidster overal goed verstaan.
NB Indien u een gehoorapparaat heeft, kunnen wij kosteloos een daarop afgestemde headset voor u regelen. Geef deze wens bij boeking aan.
Zwaarte van de reis
Onze reizen zijn met zorg samengesteld en kennen een aangenaam tempo. Dit betekent dat het programma goed gevuld is, maar dat er veel tijd wordt ingeruimd voor alle onderdelen. Het is belangrijk dat u over een goede conditie beschikt en goed ter been bent. Zo niet, dan bemoeilijkt dit een soepel verloop van de reis, wat zowel voor u als voor uw medereizigers vervelend is. Geschikt schoeisel is vereist, omdat ter plaatse veel gelopen zal worden. Uiteraard is het mogelijk af en toe een programmaonderdeel over te slaan en rust te nemen, indien u daar behoefte aan heeft. Indien u eraan twijfelt of deze reis voor u geschikt is, kunt u gerust telefonisch contact met Labrys Reizen opnemen. We zullen dan samen de mogelijkheid van uw deelname bespreken met het oog op uw lichamelijke conditie en de specifieke zwaarte van de reis.
Weer
April is een geschikte periode voor een cultuurreis door Oost-Duitsland. De winterkou is al weg en het regent doorgaans weinig. We mogen rekenen op een gemiddelde maximumtemperatuur van 12 ºC. Er zijn behoorlijke afwijkingen mogelijk van deze statistische waarden.
Grensdocumenten
Voor reizen binnen Europa dient uw paspoort of identiteitskaart geldig te zijn tot en met de datum van terugkeer.
NB Het aanschaffen/vernieuwen van een identiteitsbewijs duurt minimaal vijf werkdagen.
Geld
Duitsland maakt deel uit van de EMU; u kunt dus overal met euro’s terecht. Pinautomaten zijn in de meeste plaatsen aanwezig. Tevens kunt u in veel winkels en hotels met de gangbare creditcards betalen.
Entrees
De entreeprijzen conform het programma zijn bij de reissom inbegrepen.
CO2-compensatie
Labrys Reizen compenseert de CO2-uitstoot van de reis via de South Pole Group. Meer informatie over de South Pole Group vindt u hier.
Inschrijving
U kunt zich voor deze reis aanmelden door het inschrijfformulier op onze website of op de pagina’s 109-110 van de brochure Exclusieve groepsreizen geheel in te vullen en te zenden naar Labrys Reizen. Desgewenst kunt u bij Labrys Reizen een papieren inschrijfformulier opvragen. Op het inschrijfformulier kunt u aangeven welke verzekeringen u wilt afsluiten en welke speciale wensen u eventueel heeft, zoals een eenpersoonskamer of een bepaald dieet. Op het inschrijfformulier dient u uw persoonsgegevens in te vullen conform uw paspoort of identiteitskaart. Deze gegevens worden onder andere gebruikt voor de vliegtickets. Indien de gegevens niet exact overeenstemmen met de gegevens in uw paspoort of identiteitskaart, moet u rekenen met (hoge) extra kosten op de luchthaven. Deze kosten zijn voor uw eigen rekening. Na inschrijving ontvangt u van Labrys Reizen een boekingsbevestiging en een factuur, waarop de betalingstermijnen staan gespecificeerd. U ontvangt van ons bericht zodra het minimumaantal deelnemers is bereikt en de reis doorgaat. Indien een reis vanwege een te gering aantal deelnemers geen doorgang kan vinden, berichten we u dat uiterlijk zes weken vóór vertrek. Circa twee weken vóór vertrek ontvangt u de reisbescheiden, waaronder een deelnemerslijst, een hotellijst en praktische informatie. Indien u de reisbescheiden acht dagen vóór vertrek nog niet heeft ontvangen, neem dan contact met ons op.
